ەكونوميكا • 24 ناۋرىز، 2022
ازىق-ت ۇلىك نارىعىنا سالماق ءتۇسۋى ىقتيمال
ازىق-ت ۇلىك باعاسى وسسە حالىقتىڭ ۋايىمى كۇشەيەدى. باسقا-باسقا، قازاقستاندا ۋايىمنىڭ بۇل ءتۇرى ەسەلەپ كۇش الادى. ويتكەنى تابىس تومەن، ال ينفلياتسيا بولسا ىرىققا كونەر ەمەس. اقپاندا جىلدىق ينفلياتسيا 8،7 پايىزدى (قاڭتاردا – 8،5 پايىز) قۇراپ، جىلدامداي ءتۇستى. سونىڭ ىشىندە ازىق-ت ۇلىك تاۋارلار باعاسىنىڭ ءوسۋ قارقىنى 10 پايىزعا دەيىن (قاڭتاردا – 9،9 پايىز) ۇلعايعانىن ۇلتتىق بانكتىڭ ءوزى دە راستايدى.
ەكونوميكا • 24 ناۋرىز، 2022
قۇبىردىڭ ىستەن شىعۋى قازاقستان ەكونوميكاسىنا قالاي ىقپال ەتەدى؟
ءبىزدىڭ مۇنايدىڭ 80 پايىزى ەكسپورتقا رەسەي ارقىلى تاسىمالداناتىنى بەلگىلى. سونىڭ ىشىندە، نوۆوروسسيسك پورتىمەن تاسىمالدانادى. تۇنەۋكۇنى كراسنودار ولكەسىندە قاتتى داۋىل تۇرىپ، قۇبىر جەلىسىنە ەلەۋلى زيان كەلتىرگەن. وسىعان بايلانىستى كونسورتسيۋم قۇبىردىڭ زاقىم تيگەن بولىگىن جۋ جانە جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ ءۇشىن ونىڭ جۇمىسىن ۋاقىتشا توقتاتقان. بۇل قۇبىر جەلىسى ارقىلى ەكسپورتتالاتىن مۇنايدىڭ تورتتەن ءبىرى عانا رەسەيدىكى، قالعانىنىڭ ءبارى ءبىزدىڭ مۇناي (جىلىنا 50 ملن توننادان استام). ماگيسترالدىڭ قۋاتتىلىعى جىلىنا 67 ملن توننا مۇناي تاسىمالداۋعا جەتەدى.
ەكونوميكا • 24 ناۋرىز، 2022
قۇبىردىڭ ىستەن شىعۋى قازاقستان ەكونوميكاسىن قۇلدىراتا ما؟
ءبىزدىڭ مۇنايدىڭ 80 پايىزى ەكسپورتقا رەسەي ارقىلى تاسىمالداتىنى بەلگىلى. سونىڭ ىشىندە، نوۆوروسسيسك پورتىمەن. تۇنەۋ كۇنى كراسنودار ولكەسىندە قاتتى داۋىل تۇرىپ، قۇبىر جەلىسىنە ەلەۋلى زيان كەلتىرگەن.
قارجى • 18 ناۋرىز، 2022
قارجى سەكتورىنداعى گەندەرلىك تەڭدىك
ايەلدەردىڭ قوعامداعى، ەكونوميكاداعى ءرولى تۋرالى از ايتىلىپ جۇرگەن جوق. ەلىمىزدە 2016 جىلى پرەزيدەنتتىڭ وتباسىلىق جانە گەندەرلىك ساياساتتىڭ تۇجىرىمداماسىن بەكىتۋ تۋرالى جارلىعى شىققان. جارلىق بويىنشا ايەلدەردىڭ بيلىكتىڭ اتقارۋشى، وكىلدىك جانە سوت ورگاندارىنداعى، مەملەكەتتىك جانە كورپوراتيۆتىك سەكتورلارداعى ۇلەسى 2023 جىلى – 25 پايىز، 2030-عا قاراي – 30 پايىزعا جەتۋى كەرەك. وسى ماسەلەگە وراي قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ باسشىسى ءمادينا ابىلقاسىموۆا پىكىر ءبىلدىردى. ايەلدەردىڭ ەكونوميكاعا از ارالاسۋى الەمدىك ەكونوميكانىڭ ءوسىمىن تەجەۋشى فاكتورعا اينالىپ كەلەدى، مۇنى حالىقارالىق ۆاليۋتا قورى مەن بۇۇ زەرتتەۋلەرى دە راستايدى.
قارجى • 16 ناۋرىز، 2022
رەسەيلىك بانكتەردىڭ قازاقستان نارىعىنداعى ۇلەسى
رەسەي بانكىنىڭ جانە ونىڭ ەنشىلەس ۇيىمدارىنىڭ اقش پەن ەو سانكتسيالارىنا ۇشىراعانى بەلگىلى. رەسەيلىك بانكتەر ءبىرازدان بەرى قازاقستان نارىعىندا دا ورنىققان جانە وزىندىك اۋديتورياسى قالىپتاسقان. ولار – سبەربانك، الفا-بانك جانە ۆتب بانك.
قارجى • 15 ناۋرىز، 2022
ميكروقارجى نارىعى جاندانا ءتۇستى
ميكروقارجى نارىعى بەلسەندى دامۋ جولىنا ءتۇستى. ءدال قازىرگى كەزدە ميكروقارجىلىق ۇيىمدار قاۋىمداستىعى قۇرامىنا كىرەتىن 65 ۇيىم ەل اۋماعىنداعى بۇكىل ميكرونەسيەنىڭ 87،4 پايىزىن ۇسىنىپ وتىر.
ەكونوميكا • 15 ناۋرىز، 2022
قازاق مۇنايى بالاما جول ىزدەيدى
رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى قاقتىعىس سالدارىنان تۋىنداپ جاتقان مىڭ سان ماسەلەنىڭ قاتارىندا، قاتارىندا دەيمىز اۋ، ءتىپتى ەڭ باسىندا مۇناي تۇر. اۋەلى باررەلىنە 130 دوللارعا دەيىن شارىقتاپ ءوستى. بىرەر كۇن بۇرىن 108 دوللارعا دەيىن قايتا قۇلدىرادى. بۇل قۇلدىراۋدىڭ ءوزى پاندەميا كەزىندەگى 40-50 دوللاردان ءتاۋىر. تاماق اسىراپ وتىرعان بىردەن ءبىر ەكسپورتتىق ءونىم وسى بولعان سوڭ بيرجاداعى ساۋداعا ەلەڭدەپ وتىرامىز. جاقسى، ساۋدا ساۋداسىمەن، ەل-جۇرتتىڭ ءبارى رەسەي مۇنايىنان ات-تونىن الا قاشا باستادى. ءتىپتى قازاق مۇنايىن دا قاجەتسىنبەيمىز دەگەن اڭگىمە جەلدەي ەستى. البەتتە، ءبىزدى الاڭداتاتىنى ناعىز وسى پروبلەما. باعا كوبەيەر، ازايار، ال ەكسپورتقا جول جابىلسا نە بولماق؟
ەكونوميكا • 14 ناۋرىز، 2022
ۋكراينا شيەلەنىسى: قازاقستان ەكونوميكاسىنا ىقپالى قانداي؟
ۋكرايناداعى اسكەري قاقتىعىستى «بوتەن ءۇيدىڭ ۇرەيى» دەپ قابىلداۋدىڭ ورايى جوق. رەسەي فەدەراتسياسىمەن ورتادا 7 مىڭ شاقىرىم شەكارا بار. ەندى سول شەكارانىڭ دا «پايداسى تيەر» كەز كەلگەن سىڭايلى. اتىستىڭ العاشقى كۇندەرىندە رۋبلمەن قول ۇستاسقان تەڭگەنىڭ كۇيى قيىن بولعانى بەلگىلى. ۇلتتىق بانك ميلليونداعان دوللار «جاعا» وتىرىپ، تەڭگە باعامىن تۇراقتاندىرا الا ما؟ كورەسىنى رەسەيدەن ارزان يمپورت اعىلعاندا، حالقى شەتەلدىك تاۋار الماق بولعاندا، ەكى قولعا ءبىر كۇرەك تاپپاق بولىپ ەلىمىزگە جوڭكىلگەندە كورمەيمىز بە دەگەن كۇدىك تە جوق ەمەس كوڭىلدە...
قارجى • 09 ناۋرىز، 2022
جەكە تۇلعا بانكروتتىعى: ساراپشىلار قاي تالاپتى قولدايدى؟
ءۇش جىل شەتەلگە شىعا المايسىز. بەس جىل بويى بىردە-ءبىر بانكتەن نەسيە راسىمدەمەيسىز. تاعى دا تولىپ جاتقان شەكتەۋلەرى بار جەكە تۇلعانىڭ بانكروتتىعى تۋرالى زاڭ قىزۋ تالقىعا ءتۇسىپ جاتىر. ەگەر ءسىزدىڭ نەسيە قارىزىڭىز 1 600 اەك-تەن اسىپ كەتسە، بانكروتتىق زاڭىنا جۇگىنۋگە بولادى.
سۇحبات • 07 ناۋرىز، 2022
مايراگۇل ماحمۋدحانقىزى، كاسىپكەر: اتاكاسىپتى وركەندەتۋ – باستى ماقساتىم
بيزنەستىڭ ءبىر عانا ماقساتى بار، ول – پايدا تابۋ. بىراق سول ماقسات جولىندا ۇلتتىق قۇندىلىق ءورىس تاۋىپ، كاسىپ يەسىنە – اقشا، تۇتىنۋشىعا – ونىممەن بىرگە ۇلتتىق رۋح بۇيىرىپ جاتسا، وندا بۇل بيزنەس اياسىنىڭ كەڭەيگەنىنەن حابار بەرەدى. ۇلتتىق كاسىپتى مەڭگەرۋ، سونى وركەندەتۋ جولىندا تەر توگىپ جۇرگەن جاننىڭ ءبىرى – مايراگۇل ماحمۋدحانقىزى.
