دۇيسەنالى الىماقىن«Egemen Qazaqstan»
160 ماتەريال تابىلدى

تانىم • 21 قىركۇيەك، 2022

پول لاببە: قازاق دالاسىنىڭ قايتالانباس سۋرەتتەرى

قورجىنىمىزعا ءتۇسىپ وتىر­عان كەزەكتى تاريحي سۋ­رەتتەر توپتاماسى وسىدان 125 جىل بۇرىن قازاق دالاسىندا ءتۇسىرىلىپتى. اق-قارا بەينەدەگى 47 فوتوسۋرەت بىزگە وتكەن زامانداعى حالقىمىزدىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىن، قوعامدىق ورتاسىن، ۇلتتىق ەرەكشەلىگىن بىلدىرەدى. اتالعان توپتامانى اپپارات كوزىنە ءتۇسىرىپ، ءوز مۇراعاتىندا ساقتاعان، سوسىن كىتابىندا جاريالاعان جيھانكەزدىڭ ەسىمى پول لاببە.

ادەبيەت • 20 قىركۇيەك، 2022

«جازۋدا ەڭ ماڭىزدىسى – ادامنىڭ سەزىمى»

جۋىقتا جاس جازۋشىلاردىڭ اڭگىمەلەرى توپتاستىرىلعان «داۋىس» اتتى پروزالىق انتولوگيا جارىق كوردى. ەرەكشە اتاپ وتەرلىگى، بۇل انتولوگياعا حالىق جازۋشىسى مۇحتار ماعاۋين العىسوز جازىپ، ولاردىڭ شىعارماشىلىعىنا ءسات ساپار تىلەپتى. وسى كىتاپقا پروزالىق شىعارمالارى ەنگەن باقىتبەك قادىر، ءجاۋدىر نارتاي، الىشەر راحات، ەسبول نۇراحمەت سياقتى جاس تالانتتاردى دوڭگەلەك ۇستەل باسىنا شاقىرىپ ەك، ولار قازىرگى زامانعى ادەبيەت جانە ءوز شىعارماشىلىق جوسپارلارى تۋرا­لى وي ءبولىستى.

ادەبيەت • 18 قىركۇيەك، 2022

سىرباي اقىن ءھام سوعىس تاقىرىبى

ادامعا وقىعان شىعارماسى قالايدا اسەر ەتەدى ەكەن، سول ءۇشىن دە ۇلىلار كىتاپ وقۋدىڭ كەرەمەتتىگىن قايتا-قايتا دارىپتەسە كەرەك. تاياۋدا سىرباي ماۋلەنوۆتىڭ تاڭدامالى جىر كىتابىن وقىپ ەدىم، سوعىس تۋرالى جىرلارى ويىمنان شىقپاي-اق قويدى. سىراعاڭنىڭ مايدان دالاسىندا جازعان جىرلارى ءالى دە وزەكتى سياقتى. اينالامىزدا سوعىس ءجۇرىپ جاتىر، ال سول سوعىس مايدانىندا قانشا اقىن تولعانىپ، قانشاما ولەڭ وي داپتەرىنە جازىلدى دەسەڭىزشى. سىرباي ماۋلەنوۆتىڭ سوعىس دالاسىنان وقىرمانىنا جىبەرگەن اق ادال سالەم حاتتارى اق كوگەرشىن بولىپ اق قاعازدىڭ بەتىنە قونعانداي.

تانىم • 11 قىركۇيەك، 2022

دۋدين ەكسپەديتسياسىنداعى قازاق ءومىرى

قازاق دالاسىنا كىم كەلىپ، كىم كەتسە دە، ولاردىڭ قورجىندارى رۋحاني ولجاعا تولىپ قايتقانىن تاريحي دەرەكتەر دالەلدەپ بەرەدى. وتكەن عاسىرعا ەسەسى كوپ كەتكەن حالىق ەكەۋ بولسا، ءبىرى – قازاق، بىرەۋ بولسا، تاعى دا قازاق. ۋاقىت كەرۋەنى العا جىلجىعان سايىن كەشەگى كوپ قاتەلىكتىڭ جاۋابى انىقتالا تۇسەدى.

ونەر • 08 قىركۇيەك، 2022

پەيزاج پەرنەسىن ءدوپ باسقان...

ول اۋەلدە، بالا جاسىندا ۇشقىش بولۋدى ارمانداپتى. سول زامانداعى اۋىل بالالارى ءۇشىن ۇشقىش بولۋ باقىتتى بولۋمەن بىردەي تۇسىنىك بولسا كەرەك، ونىڭ ۇستىنە ولجاس سۇلەيمەنوۆ «ادامعا تابىن، جەر ەندى» دەپ ۇلكەن پوەما ارناعان گاگاريننىڭ اسەرى دە شىعار. سول اۋىل بالالارىنىڭ كوبى كەيىن باسقا سالانىڭ مامانى بولىپ كەتتى. سولاردىڭ ءبىرى جامبىل ناتباەۆ ەدى. ول كەيىن كەلە سۋرەتشى بولۋدى ارماندادى. ارمانىنا جەتتى دە. ونى بۇل بەلەسكە كوتەرگەن اسقاق تالانتى مەن ەڭبەكقورلىعى دەر ەدىك.

ادەبيەت • 06 قىركۇيەك، 2022

شەكاراداعى كۇز

كۇز – اقىندار ماۋسىمى. وسى مەزگىلدە شابىتى جەلدەي ەسكەن تالانت يەلەرى جازبەن قوشتاسىپ، كۇزدى قارسى الادى. ارينە، جۇرەكتەن شىققان جىرلارىمەن. ادەبيەت ادەبيەت بولعالى كۇز تۋرالى تولعانباعان، كۇزگە جان سىرىن ايتپاعان اقىن از شىعار. ەسكى كىتاپتاردى پاراقتاپ وتىرساڭىز، اعا بۋىن اقىنداردىڭ سۇيىكتى مەزگىلگە ارناعان الۋان ءتۇرلى جىرلارىنا تاپ بولاسىز.

ونەر • 05 قىركۇيەك، 2022

كەنەپ بەتىندەگى كوكجيەك

قولىنا قىلقالام ۇستاعان سۋرەتشىلەر ءۇشىن الەم، قورشاعان ورتا، اۋا، سۋ، ءبارى-ءبارى ءتۇرلى تۇستەردەن، سان الۋان بوياۋلاردان تۇرادى. سول ءۇشىن دە ولار ءومىردى ءار قىرىنان كورۋگە قۇشتار. ولار ءۇشىن تاڭ كەيدە سارى ءتۇستى، كەيدە اق ءتۇستى بولۋى دا مۇمكىن. بۇل سول سۋرەتشىنىڭ ساناسىنا، كوز نۇرىنا، قيال كوكجيەگىنە بايلانىستى.

ادەبيەت • 26 تامىز، 2022

«امەريكا اسەرلەرى» – اعىلشىن تىلىندە

24 تامىز كۇنى الماتىداعى اقش باس كونسۋلدىعى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ مۇراجاي-ءۇيى جانە امەريكالىق گيد، وقىتۋشى دەننيس كينمەن بىرلەسكەن جوبا رەتىندە مۇحتار اۋەزوۆتىڭ 1960 جىلعى امەريكاعا ساپارى تۋرالى جولجازبا جيناعى «امەريكا اسەرلەرىنىڭ» ارنايى شىعا­رى­لىمى جۇرتشىلىققا تانىستىرىلدى.

ادەبيەت • 25 تامىز، 2022

الەمدەگى ەڭ العاشقى رومان

كوركەم شى­عارمانىڭ كوك­جيەگى دەگەن ءسوز­دىڭ جانى بار سياقتى. كەي شى­عارمالار جازى­لادى، الايدا كوپ وتپەي ۋاقىت سى­نىنان، زامان تالابىنان، وقىر­­ماننىڭ نازارىنان وتپەي قالادى. ال كەيبىر تۋىندىلاردىڭ جىل­دار وتكەن سايىن سالماعى ارتا تۇسەدى. ماڭگىلىك شىعارمالار دەگەنىمىز انە سولار. 1000 جىل بۇرىن جازىلعان ءحى عاسىرداعى جاپونيانىڭ ەپيكالىق حيكاياسى «گەندزي تۋرالى حيكايانى» مۋراساكي شيكيبۋ ەسىمدى ايەل قالامگەر جازىپتى. ول اقىندىقپەن قاتار جاپون ەلىنىڭ حەيان داۋىرىندەگى يمپەراتور سارايىندا قىزمەت ەتكەن.

رۋحانيات • 24 تامىز، 2022

«قابدەش بەكەتى» اشىلدى

قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، قازاق ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى مارقۇم قابدەش ءجۇمادىلوۆتىڭ ءوز وسيەتى بويىنشا جەرلەنگەن جەرى – بۇگىنگى اباي وبلىسىنىڭ ءۇرجار اۋدانى تاسكەسكەن اۋىلىندا، جۇرت «92 شاقىرىم» اتاپ كەتكەن توعىز جولدىڭ تۇيىسكەن توبەسىندە تۇرعىزىلعان ەڭسەلى اق كۇمبەزدىڭ اشىلۋ شاراسى ءوتىپ، اس بەرىلدى.