
رۋحانيات • 14 ناۋرىز، 2022
سالت-ءداستۇردىڭ قايماعى بۇزىلماعان قازاقى اۋىلداردا بىزگە، قالا بەردى ءبىزدىڭ ۇلتقا قاتىستى نە ءبىر اڭگىمەلەر بار. ونى قازىرگى قالا جاعالاعان ۇرپاققا ايتساڭ، اڭىز نەمەسە وتىرىك رەتىندە قابىلداۋى مۇمكىن. ءبىزدىڭ اۋىلدا شويبان دەگەن كىسى بولدى. جارىقتىق، جىلقى دەسە ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىن. ءار داۋلەتتى اۋلەتتىڭ ەسىگىندە ءجۇرىپ، مالىن باعىپ، وتىنىن جارىپ كۇنەلتەتىن شويبان ءۇشىن وعان مىنىسكە ءبىر جاقسى ات بەرسەڭ جەتكىلىكتى. ءتىپتى ول جىلقىسى ازداۋ بايدىڭ مالىن باقپايمىن دەپ «الەك» سالاتىن دا بولعان. اۋىل بولعاسىن، توي-توكىنى، ءولىم-ءجىتىمى بولادى، سوندا شويبان ماماعاشتاردا قاز-قاتار بايلانىپ تۇرعان اتتاردىڭ قاسىنا بارىپ، كادىمگى كۇرەڭباي سىنشى سياقتى ءار اتتى وزىنشە سىنايدى، كەيدە ولارعا «مىناۋ ناعىز جەل تابان ەكەن»، ء«اي، مىناۋ قويدىڭ اتى»، «بۇل جانۋار بابىن تاپپاي قور بولىپ ءجۇر» دەپ «اتتەگەن-ايلارىن» ايتىپ، كوڭىلىن قۇلازىتاتىن. ول ءۇشىن جىلقىنى كورۋ – باقىتتى ءومىردى كورۋ سياقتى سەزىلەتىن.
رۋحانيات • 07 ناۋرىز، 2022
القيسسا، سىزدەرگە ءبىر بايدىڭ قىزى تۋرالى ايتسام دەيمىن. ول بۇلا وسكەنىمەن، جاسىنان ونەرگە، عىلىمعا اڭسارى اۋعان، وڭى مەن سولىن ەرتە تانىعان، ءتىپتى قارشادايىنان ەۋروپا مادەنيەتىمەن سۋسىنداعان، ەسەيە كەلە تۋعان ەلىنىڭ ونەرىنە ەرەكشە ۇلەس قوسقان قارلىعاشتاردىڭ ءبىرى بولدى.
ادەبيەت • 01 ناۋرىز، 2022
الەم ادەبيەتىندە دە، ءبىزدىڭ ادەبيەتتە دە جاھاندىق ەكى ۇلكەن سوعىس تۋرالى جازىلعان شىعارمالار از ەمەس. كۇللى الەم وقىرمانى تۇشىنىپ وقىپ جۇرگەن كوركەم شىعارمانىڭ كوبى وسى ۇلكەن سوعىستاردى ارقاۋ ەتتى.
ادەبيەت • 28 اقپان، 2022
ەلىمىزدە ءار جىلعى كوكتەمنىڭ العاشقى كۇنى العىس ايتۋ كۇنىمەن باستالادى. بۇل كۇن – تىنىشتىق پەن بەرەكەنىڭ، ءوزارا قارىم-قاتىناستىڭ، سەنىم مەن تاتۋلىقتىڭ مەرەكەسى. كەزىندە تۋىستارىمەن بىرگە پولشا ەلىنەن قازاقستانعا قونىس اۋدارعان ناتاليا بوگدانوۆيچ ءوزىن باعىپ-قاققان ءدۇريا اتتى اجەگە العىسحاتىن جولداپ، ءۇشبۋ سالەم جولداعان قۇندى دەرەك الماتى قالالىق مەملەكەتتىك ارحيۆىندە ۇزاق جىلدار بويى ساقتالىپ كەلەدى. ءبىز وسى ورتالىقتىڭ باس ساراپشىسى ءلايلا قاسىمقىزى ۇسىنعان ارحيۆ ماتەريالىن وقىرمانعا ۇسىنىپ وتىرمىز.
ادەبيەت • 28 اقپان، 2022
«تۇرمەدە ولەڭدەرىمدى ساتقانىم راس»
دجيممي سانتياگو باكا 1952 جىلى مەكسيكادا تۋعان. جاستايىنان جەتىم قالىپ، اتا-اجەسىنىڭ تاربيەسىندە بولعان.
ونەر • 23 اقپان، 2022
كينوعا ستسەناري ەمەس، نيەت جەتىسپەيدى
ءسوزدى اۋەلى جازۋشى بەيىمبەت ءمايليننىڭ «كۇلپاشىنان» باستايىق. تەاتر ساحناسىنا دا، كينو ءتۇسىرۋ ءۇشىن دە بۇل شىعارما سۇرانىپ-اق تۇر. قازىرگى كورەرمەنى كوپ كينولاردىڭ نەگىزگى ارقاۋى ومىردە بولعان وقيعالار جەلىسىمەن ءتۇسىرىلىپ جاتقانىنان حاباردارمىز.
رۋحانيات • 17 اقپان، 2022
ءبىز قازاقتىڭ وسىعان دەيىن كورگەن قاسىرەتى مەن قياناتىن، تاۋقىمەتىن جۇبان اقىننىڭ «مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن» دەگەن اتالى سوزىمەن سيپاتتاي سالامىز، شىندىعىندا، ءبىزدىڭ وسى كۇنگە جەتىپ، ۇلت بولىپ ۇيىسۋىمىزعا، جارىق تاڭعا جەتۋىمىزگە «مىڭ ءولىپ، مىڭ ءتىرىلۋ» دەگەننىڭ ءوزى ازدىق ەتەردەي. دالامىز بەن پەيىلىمىز قانشا كەڭ بولعان سايىن تاعدىردان، زاماننان، ادامنان، ساياساتتان كورگەن قيتۇرقىلىعىمىز دا سوعۇرلىم شەكسىز بولدى.
ادەبيەت • 15 اقپان، 2022
قازاقتىڭ «ءحارري پوتتەرى» قاشان جازىلادى؟
ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ «ادەبيەتتi ەشكiم ماقتانىش ءۇشiن جازبايدى، ول مiنەزدەن تۋادى، ۇلتىنىڭ قاجەتiن وتەيدi ءسويتiپ» دەگەن جاقسى ءسوزى بار. بۇل ءسوز وسى ۇلى ونەردىڭ ماڭىزدىلىعىن ايقىنداپ بەرەتىن اكسيوما بولماق. قازاق ءسوز ونەرىنىڭ ءبىر ارناسى بالالار ادەبيەتى ەكەنى باياعىدان ءمالىم. ءبىز سول ارقىلى وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ەرتەڭىن باعامداپ كەلدىك. اتالعان سالا جىلدان-جىلعا سان جاعىنان دا، ساپا جاعىنان دا دامىپ كەلە جاتقانىنا كوز جۇمۋعا بولمايدى. دەسە دە، كوكەيدە جۇرگەن تۇيتكىلدەر دە از ەمەس. بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلگە وسى سالادا قالام تەربەپ جۇرگەن جازۋشىلار مولداحمەت قاناز، تولىمبەك ءابدىرايىم، تۇرسىنبەك ءالي ۇلى، الىبەك بايبول جانە ءادينا ءجۇسىپ قاتىسىپ وتىر.
ادەبيەت • 14 اقپان، 2022
«جالعىزدىق — ۇيىڭدە تەلەفون تۇرىپ، ساعاتتىڭ شىرىلداۋى». اكتريسا فاينا رانەۆسكايانىڭ وسى ءبىر سوزىندە جىلدار بويى، ءتىپتى عاسىرلار بويى ءبىز سارساڭ بولىپ ىزدەپ جۇرگەن ءومىر ءسۇرۋدىڭ ماعىناسى جاتقانداي سەزىلەدى. مىنا عالامدا جالعىزدىق فەنومەنى حاقىندا ويلانباعان اقىل يەسى كەمدە-كەم شىعار. مەنىڭشە، ول تۋرالى ويلانۋدىڭ ءوزى جالعىزدىققا باستايتىن جول سياقتى. جاپان دالادا كوكتەگى بۇلتپەن جارىسىپ، اۋىق-اۋىق الدەبىر اۋەنگە باسىپ، ءبىر ساپارعا كەتىپ بارا جاتقان جالعىز اتتى جولاۋشىنى كورگەن بولارسىز، مىنە، ونىڭ اتى – جالعىزدىق. الىستا، ءمالىم ءبىر قالادا تەڭىزدەي تەرەڭ ويىن تار بولمەگە، اق پاراققا سىيعىزا الماي ارپالىسىپ وتىراتىن اقىندى بىلەرسىز، ەندەشە، ونىڭ دا اتى – جالعىزدىق.
قوعام • 10 اقپان، 2022
وسى جۇرت ءالسىن-ءالسىن موينىن بۇرىپ ەلەڭدەپ، ءار جاڭالىعىنا تامسانا قارايتىن امەريكانىڭ ەڭ العاشقى تاۋەلسىز گازەتى New England Courant باسىلىمىن 1721 جىلى بەندجامين فرانكليننىڭ اعاسى باسىپ شىعارىپتى. سول كەزدە ءاربىر سانالى جۇرت «ۇلتتىڭ العاشقى كۇندەلىكتى گازەتى» شىعا باستادى» دەپ جار سالىپتى. ال سودان كەيىن 1784 جىلعى 21 قىركۇيەكتە ءوز وقىرمانىمەن جۇزدەسكەن تاعى ءبىر باسىلىم Pennsylvania Packet and Daily Advertiser دەپ اتالاتىن اپتالىق گازەتتىڭ العاشقى وقىرمانى دا كىلەڭ زيالىلار بولعانىندا ءشۇبا جوق.