
قوعام • 31 قاڭتار، 2022
بالالار ينستيتۋتى – كەلەشەك كەپىلى
حاكىم ابايدىڭ ءوزى «ادامنىڭ ءبىر قىزىعى بالا دەگەن» دەپ انىقتاپ ايتىپ كەتكەن جاس وركەننىڭ تاعدىرى، بولاشاعى، ءتالىم-تاربيەسى مەن كۇندەلىكتى تۇرمىسى مەيلى قاي مەملەكەت، قاي ۇلت بولسىن باس قاتىرۋعا ءتيىستى ماسەلەنىڭ ءبىرى.
تانىم • 27 قاڭتار، 2022
كىتاپحانا. وسى ءبىر سوزگە قانشاما تاريح، ۋاقىت، ۇلىلىق پەن وركەنيەت سىيىپ تۇر. اريستوتەل مەن ءال-ءفارابيدىڭ الەم ۇستازى اتانۋىنا، شەكسپيردەن باستاپ ابايعا دەيىنگى دانىشپانداردىڭ ۇلى تۇلعاعا اينالۋىنا مەكتەپ بولعان دا وسى كىتاپحانا ەدى.
ادەبيەت • 24 قاڭتار، 2022
«ونىڭ قولى وتە شەبەر ەدى. ال وزىنە قۇپ جاراساتىن شاشى قالىڭ ءارى قاپ-قارا بولاتىن. الاۋلاعان جۇزىنەن ونىڭ تىم مەيىرىمدى، اق كوڭىل جان ەكەنى سەزىلىپ تۇرادى. داۋىسى اكتريسالاردىڭ ۇنىندەي تامىلجىپ شىعاتىن».
ادەبيەت • 31 جەلتوقسان، 2021
بيىل اقىن-جازۋشىلار نە جازىپ جاتىر؟
جىلدىڭ اۋىساتىن شاعى كىمدى بولسا دا ويلاندىرماي قويماس. زىمىراپ بارا جاتقان ۋاقىتقا ىلەسۋ قولىنا قالام ۇستاعان شىعارماشىل قاۋىمنىڭ ىزگى ارمانى. ءار جىلدى ءساتتى اياقتاپ، كەلەسى ءبىر جاڭا ۋاقىتتىڭ كەمەسىنە مىنگەندە ەتەك-جەڭىمىزدى جيناپ، جۇيەلى جوسپار جاساۋعا قۇلشىنامىز. تابىستىڭ ءبىر اتى – بەكەم جوسپار. شابىتتىڭ شالقۇيرىعىن قامشىلاعان اقىن-جازۋشىلارىمىزدىڭ وسى جىلى وقىرمانعا قانداي تىڭ تۋىندىلار ۇسىناتىنىن ءبىلۋ ءۇشىن وزدەرىنەن سۇراپ كوردىك.
قوعام • 23 جەلتوقسان، 2021
شىمكەنت قالاسىندا تۇراتىن ادەبيەتشى جاستار وزدەرى بىرلەسىپ، ۇلتتىق پوەزيانى ناسيحاتتايتىن Şam اتتى شىعارماشىلىق ورتالىق قۇرعان ەدى. اتالعان ورتالىق 2016 جىلدىڭ 19 قاراشاسىندا شىمكەنت قالاسىندا ءوز جۇمىسىن باستاعان.
ادەبيەت • 28 قاراشا، 2021
قىس كۇندەرى جاۋعان قالىڭ قاردى كورسەم، اقىن ۇلىقبەك ەسداۋلەتوۆتىڭ «قارا پيماسى» ەسىمە تۇسەدى، جاي تۇسپەيدى، كۇللى وقيعاسىمەن كوز الدىما كەلىپ تىزىلە قالادى. انادايدا «پيمامدى مەنىڭ قايتار» دەپ جىلاپ تۇرعان قارا بالا ەلەستەيدى. مۇمكىن، بۇل ومىرشەڭ شىعارمانىڭ ماڭگىلىك قۋاتى شىعار؟! مەن وسى «قارا پيما» تەرمەسىن العاش رەت تىڭداعاندا، اپپاق كۇرتىك قاردا ەتپەتتەپ جىلاپ جاتقان بالانى جالعىزدىق دەپ پايىمدادىم. ارينە، سول دا. اناسى قايتىس بولدى، اكەسى تەرىس اينالدى، جانىنا جىلۋ بەرەتىن قارا پيماسى اراققا ساتىلدى، ەندى ول جالعىزدىق ەمەي نەمەنە؟
ادەبيەت • 25 قاراشا، 2021
ۇلتتىق ادەبيەتتىڭ دامۋىنا ەڭ الدىمەن ءتول شىعارمالار، سوسىن ساپالى اۋدارما تۋىندىلار كومەكتەسەتىنى شىندىق. الەمدەگى وقىرمانى كوپ ۇلكەن ادەبيەتتەردىڭ كوبى وسى ءۇردىستى باسىنان وتكىزدى. الەم ادەبيەتىنىڭ ءبىر بۇتاعى بولعان قازاق ادەبيەتىنىڭ دە دامۋى مەن دەڭگەيى تۋرالى ايتۋدان جالىقپايمىز. ويتكەنى ادەبيەت – تاريحتىڭ، ءومىردىڭ ايناسى. سول اينادان رۋحانياتىمىزدىڭ كەلبەتىن كورە الامىز. بۇگىنگى سوزىمىزدە ءبىز كوركەم اۋدارمانىڭ جاي-كۇيى تۋرالى وي ورتاقتاستىرماقپىز. بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلگە اقىن، اۋدارماشى جۇكەل حاماي، كوپتەگەن قازاق شىعارماسىن تۇرىك تىلىنە اۋدارعان ءتارجىمان اشۋر وزدەمىر، اۋدارماشى كەنجەباي احمەتوۆ، پارسى تىلىنەن تۇپنۇسقادان اۋدارىپ جۇرگەن ايناش قاسىم جانە ابىلاي ماۋدانوۆ قاتىستى.
ادەبيەت • 17 قاراشا، 2021
«باقباق». كاۆاباتانىڭ سوڭعى دەمى
1972 جىلى ءساۋىر ايىنىڭ جەكسەنبى كۇنى تۇستەن كەيىن جاپوننىڭ ادەبيەت اتالىمى بويىنشا تۇڭعىش نوبەل لاۋرەاتى ياسۋناري كاۆاباتا جالعا العان كوپقاباتتى ۇيدە وزىنە قول جۇمسادى. بۇل بەرىسى جاپونيا ادەبيەتى، ءارىسى الەم ادەبيەتى ءۇشىن اۋىر تراگەديا ەدى. قايعىلى وقيعادان سوڭ بىرنەشە ساعاتتان كەيىن ەسىكتەن گازدىڭ ءيىسىن سەزگەن قىزمەتشى ايەل پوليتسياعا حابار بەرەدى. ءاپ-ساتتەگى اۋىر قازا جاپوندىق ادەبي ورتانى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بۇكىل دۇنيەنى دۇرلىكتىردى.
ادەبيەت • 12 قاراشا، 2021
ولەڭنىڭ اسپانى – ماڭگىلىك اسپان. بۇل ءسوزدى كەسىپ ايتۋىمىزعا ولمەس جىرلار جازعان اقىنداردىڭ ولەڭدەرى سەبەپكەر بولدى. ادەبيەت ايدىنى ءسوز بەن ويدىڭ، تەرەڭ فيلوسوفيانىڭ، تۇڭعيىق سىردىڭ مەكەنى. ولەڭ عۇمىرلى بولماسا، ۇلى شەكسپيردىڭ، بايروننىڭ، گەتەنىڭ جىرلارىن عاسىرلار ۇزىگى بىزگە جەتكىزبەس تە ەدى. دەمەك، ويدىڭ ەلشىسى بولعان ولەڭنىڭ جۇگى ارقاشان اۋىر ءھام سالماقتى بولعانى.
اباي • 10 قاراشا، 2021
ابايدان اققوزىعا دەيىن 192 كەيىپكەرى بار «اباي جولى» ەپوپەياسىن زاڭعار جازۋشىمىز مۇحتار ومارحان ۇلى جيىرما جىل بويى جازىپ، وقىرمانعا ۇسىنعانىن جاقسى بىلەمىز. كەلەسى جىلى وسى ەڭبەكتىڭ جارىققا شىققانىنا 80 جىل تولادى. ءبىر عاسىرعا جۋىق ۋاقىت تەك قازاق رۋحانياتىنىڭ اسپانىندا عانا ەمەس، وزگە ەلدەردىڭ رۋحاني كوكجيەگىندە ءومىر سۇرگەن رومان ماڭگىلىك وقىلۋعا ءتيىس شىعارما ەكەنى داۋسىز.