Egemen Qazaqstan
Egemen Qazaqstan
924 ماتەريال تابىلدى

قازاقستان • 15 شىلدە, 2021

ۆيكينگتەر نەگە شەجىرەشىل؟

رەسەي عىلىم اكادەمياسىنىڭ كوررەسپوندەنت-مۇشەسى, فيلولوگيا عىلىم­دارىنىڭ دوكتورى فەدور ۋسپەنسكيدىڭ پىكىرىنشە, بايىرعى اتا-بابالارىنا بارىنشا ءمان بەرۋ نەمەسە تۇپكى تەگىنىڭ كىم بولعانىن انىق ءبىلۋ –تەك ورتاعاسىرلىق ۆيكينگتەرگە عانا ەمەس, بۇگىنگى سكانديناۆيالىقتارعا دا, ونىڭ ىشىندە, اسىرەسە, يسلانديالىقتارعا ەتەنە جاقىن قۇندىلىق.

سايلاۋ • 14 شىلدە, 2021

اۋىلداعى ەلەۋلى وزگەرىستەرگە جول اشىلادى

ەلىمىزدە اۋىل اكىمدەرىنىڭ سايلاۋى قارساڭىندا بەلسەندى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. بۇگىندە نەگىزگى ءىس-شارالاردىڭ كۇنتىزبەلىك جوسپارى بەكىتىلگەن. «سايلاۋ تۋرالى» زاڭعا ءتيىستى وزگەرىستەرگە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ بيىل مامىر ايىندا قول قويعان بولاتىن.

سايلاۋ • 14 شىلدە, 2021

ساياسي جۇيەدەگى ماڭىزدى بەتبۇرىس

ەل تاريحىندا العاش رەت تىكەلەي داۋىس بەرۋ ارقىلى اۋىل اكىمدەرىن حالىق سايلاعالى وتىر. اۋىل تۇرعىندارى ءۇشىن اۋىل اكىمىنىڭ وزدەرىنە جاقىن ادام بولعانى وتە ماڭىزدى. سەبەبى اۋىلدىڭ تىنىس-تىرشىلىگىن بۇرىننان بىلەتىن ادامنىڭ اكىم بولۋى – جۇمىستى جانداندىراتىنى ءسوزسىز.

ەكونوميكا • 14 شىلدە, 2021

جۇك تاسىمالى ارتتى

2021 جىلدىڭ قاڭتار-ماۋسىم ايلارىندا جۇك تاسىمالى كولەمى وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 3,5%-عا, ياعني 126 ملن تونناعا ۇلعايدى. ەل اۋماعىندا 81 ملن توننادان استام جۇك تاسىمالدانسا, بۇل 2020 جىلدىڭ وسى ۋاقىتىمەن سالىستىرعاندا 2,4%-عا جوعارى.

ادەبيەت • 13 شىلدە, 2021

بالالار اقىنىن ارداقتايىق

قازاق قالامگەرلەرىنىڭ اراسىندا بۇگىنگى كۇنگە دەيىن «بالالار جازۋشىسى بولۋدان وڭاي ەشتەڭە جوق» دەگەن سولاقاي كوزقاراس ەتەك الىپ كەلەدى. اتاق-ابىروي ىزدەپ نەمەسە «تاريحتا قالۋدى» ارمانداپ كىتاپ شىعارعىسى كەلگەندەر مەن زەينەتكە شىققان قاريالاردىڭ ەرمەگىنە اينالعان بالالارعا ارنالعان ادەبيەتتىڭ كوسەگەسى ءبىر كوگەرمەي قويعانى دا جالعان ەمەس. ولار ۇلى ابايدىڭ: «مەن جازبايمىن ولەڭدى ەرمەك ءۇشىن», دەگەنىنە دە قۇلاق اسقان جوق. ورىستىڭ دانىشپان سىنشىسى ۆ.گ.بەلينسكيدىڭ: «...دولجنو روديتسيا, ا نە سدەلاتسيا دەتسكيم پيساتەلەم. تۋت ترەبۋەتسيا نە تولكو تالانت, نو ي سۆوەگو رودا گەني. دا, منوگو, منوگو نۋجنو ۋسلوۆي دليا وبرازوۆانيا دەتسكوگو پيساتەليا...», دەيتىن قاعيداعا لايىق عاجايىپ پىكىرىنە دە پىسقىرىپ قاراعان ەمەس. بىراق ۋاقىتتان ءادىل تورەشى بار ما؟! ول ءبارىن دە ءوز ەلەگىنەن وتكىزىپ, «سۋ اعادى, تاس قالادى» دەيتىن قاتال كەسىمىن ايتار ءالى.

قوعام • 13 شىلدە, 2021

وركەنيەت دامۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى

كەز كەلگەن مەملەكەتتىڭ, حالىقتىڭ الەمدىك وركەنيەتتەگى الار ورنى, باسەكەگە قابىلەتتىلىگى ونىڭ ءبىلىمى مەن عىلىمنىڭ دامۋىمەن ولشەنەدى. ويتكەنى ءبىلىم مەن عىلىم – وركەنيەت دامۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى. سوندىقتان دا الەمدىك وركەنيەتتە تانىلۋعا, ونىڭ الدىڭعى قاتارىنان ورىن الۋعا ۇمتىلعان مەملەكەت ءوزىنىڭ عىلىمي-تەحنولوگيالىق, يننوۆاتسيالىق دامۋىنا كوڭىل بولەدى, الەمدىك ءبىلىم كەڭىستىگىنىڭ وزىق تاجىريبەلەرىن يگەرۋگە كۇش سالادى.

قوعام • 13 شىلدە, 2021

جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن سەزىنەتىن كەز كەلدى

تاۋەلسىز قازاقستان تاريحىندا العاش رەت بيىل شىلدە ايىندا وكىلەتتىك مەرزىمى اياقتالعان اۋىلدىق وكرۋگ اكىمدەرىنىڭ تىكەلەي سايلاۋى وتەدى.

تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى • 12 شىلدە, 2021

287 مۇقتاج وتباسىنا ازىق-ت ۇلىك قورجىنى تاپسىرىلدى

9 شىلدەدە قاراعاندىدا «قايىرىمدى ىستەر مارافونى» جالپىۇلتتىق جوباسى مەن «ەل تىرەگى – ەلباسى» رەسپۋبليكالىق اكتسياسى اياسىندا 287 از قامتىلعان وتباسىنا ازىق-ت ۇلىك جيىنتىعى تابىستالدى. اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك العانداردىڭ ىشىندە كوپبالالى وتباسىلار مەن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالار دا بار.

تاريح • 11 شىلدە, 2021

ناپولەون بونوپارت جانە بوكەي ورداسى

وسى جىلى XIX عاسىردىڭ باسىندا ەدىل مەن جايىق وزەندەرىنىڭ ارالىعىندا قۇرىلعان بوكەي ورداسىنا 220 جىل تولدى. ءسوز جوق, قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ تاريحىندا بوكەي ورداسىنىڭ الاتىن ورنى وراسان زور. وسى ۋاقىتقا دەيىن بۇل ساياسي بىرلەستىكتىڭ قۇرىلۋىنىڭ نەگىزگى ەكى سەبەبى ايتىلىپ كەلدى. ءبىرىنشىسى – XVIII عاسىردىڭ سوڭعى جىلدارىندا كىشى جۇزدە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ساياسي جاعدايدىڭ مەيلىنشە شيەلەنىسۋى بولسا, ەكىنشىسى – پاتشا وكىمەتىنىڭ قازاقستاندى وتارلاۋ ساياساتى.

ادەبيەت • 09 شىلدە, 2021

مۇقاعالي عاسىرى

قازاق ادەبيەتىنىڭ تاريحىنا زەر سالساڭىز, ءومىر بەسىگىن تەربەتىپ, ءولىم كۇيىن الديلەپ, وقىرماندى تاسقا تۇنعان تەڭىزدىڭ تامشىسىنداي تازا تابيعاتىمەن تابىستىراتىن التىن كەزەڭدەردىڭ كوش باستاۋشىسى – اقىندار ەكەنىنە كۇمانىڭىز قالمايدى. پوەزيا ادامنىڭ ەڭ جاقىن, رياسىز سىرلاسى بولعاندىقتان, جىر الەمىنىڭ شىڭىراۋىنداعى استارلى اقيقاتى ەلدىڭ ەلىك كوڭىلىن الدىمەن ەلەڭدەتىپ جاتادى. ايتكەنمەن, سارىلا ساعىنىپ, سارقىلا ويلانىپ, ء«وز جۇرەگىن ءوزى جەپ, ءدامىن وزگەلەرگە دە تاتقىزاتىن» (نازىم حيكمەت) اقىندىق ساپار ازابى كوپ, قيىن جول.