سوڭعى قارجى داعدارىسىنان كەيىنگى ەڭ تومەن كورسەتكىشتەر سەبەبىنەن ترانسۇلتتىق كورپوراتسيالار وندىرىستەگى جاڭا قيىندىقتاردى ەسكەرۋگە ءماجبۇر.

پول حەننون، ستيۋ ۆۋ،
Wall Street Journal
جاھاندىق ساۋدا اعىنى ءبىرىنشى توقساندا قۇلدىرادى. ال بۇل حالىقارالىق ساۋدانىڭ سوڭعى ون جىلداعى ەڭ ۇلكەن قىسقارۋى دەگەن الدىن الا بولجامعا الىپ كەلەدى. ويتكەنى كوروناۆيرۋس پاندەمياسى ساياساتكەرلەر مەن ترانسۇلتتىق كورپوراتسيالاردى الەمدىك ەكونوميكانىڭ نەگىزى – تاۋارلاردى جەتكىزۋدىڭ جاھاندىق تىزبەگىنە قايتا قاراۋعا ماجبۇرلەيدى.
نيدەرلاندتىق ەكونوميكالىق ساياسات ءاناليزى بيۋروسى ناۋرىزدا شەكارالار ارقىلى وتەتىن تاۋار اينالىمى وسى جىلدىڭ اقپان ايىنا قاراعاندا 1،4 پايىزعا تومەن بولعانىن، ال العاشقى توقسان ناتيجەسى 2،5 پايىزعا قىسقارعانىن مالىمدەدى. بۇل – جاھاندىق قارجى داعدارىسىنان كەيىن انىقتالىپ وتىرعان العاشقى ەڭ تومەن كورسەتكىش.
شەكتەۋلەر الىنعاننان كەيىن دە ەكسپورت پەن يمپورتتىڭ تەز ارادا قالپىنا كەلەتىنىنە كوبى سەنبەيدى. ونىڭ ورنىنا ماماندار ترانسشەكارالىق جەتكىزۋ تىزبەگىنىڭ جۇمىسى قيىنداي تۇسەدى دەگەن ويدا.
دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ ەكونوميستەرىنىڭ پايىمىنا سايكەس، 2020 جىلدا تاۋار اينالىمى 13-32 پايىزعا قىسقارماق. اينالىم 3 ەسە قىسقارسا، « ۇلى توقىراۋ» كەزىندەگى كورسەتكىشپەن تەڭ بولماق. الايدا ول سول كەزدەگىدەي ءۇش ەمەس، ءبىر جىلعا سوزىلۋى مۇمكىن.
ۆيرۋستىڭ تارالۋى توقتاپ، ەكونوميكالىق بەلسەندىلىك قالپىنا كەلسە، تاۋار اينالىمى دا كەلەسى جىلى رەتتەلۋى مۇمكىن.
دەگەنمەن ساۋدانىڭ كۇتپەگەن جەردەن توقتاۋى مەملەكەتتەردىڭ ءبىر-بىرىنە تاۋەلدىلىگىن كورسەتتى. بۇل – كولىك وندىرىسىنەن باستاپ جەلدەتكىشتەر مەن سمارتفوندارعا دەيىنگى بارلىق وندىرىسكە قاتىستى تاۋەلدىلىك.
قىتاي مەن اقش اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسى، تەحنولوگيالىق شيەلەنىس پەن كوروناۆيرۋس ترانسۇلتتىق كورپوراتسيالار مەن ساياساتكەرلەردى ءوندىرىستى وزدەرىنە مەيلىنشە جاقىن ايماققا باعىتتاۋعا، سونىمەن بىرگە قاۋىپتى تاۋارلاردىڭ ءوندىرىسىن قورعاپ، ولاردىڭ قىتايدان تاۋەلدىلىگىن ازايتۋعا مۇمكىندىك ىزدەۋگە يتەرمەلەۋدە.
1980-جىلداردان بەرى قارايعى تاريفتەردىڭ تومەندەۋى مەن باسقا دا ساۋدا توسقاۋىلدارى لوگيستيكا مەن بايلانىستىڭ دامۋىمەن بىرگە ءوندىرىس ۇدەرىسىن وزگەرتىپ، ونى باسقا ەلدەردە ۇلەستىرۋگە اسەر ەتتى.
مەملەكەتتەر اراسىندا بولشەكتەردى تاسۋدان باستاپ دايىن ءونىمدى سوڭعى تۇتىنۋشىعا دەيىن جەتكىزۋ جاھاندىق قارجى داعدارىسىنا دەيىنگى عالامدىق وندىرىسكە قاراعاندا تەز دامىعان ساۋدا اعىنىنىڭ وسۋىنە الىپ كەلدى. بۇۇ باعالاۋىنا سايكەس، الەمدىك ساۋدانىڭ ۇشتەن ءبىرى كوپۇلتتى كومپانيالاردىڭ ىشىندە جۇرەدى ەكەن.
الەم بويىنشا ترانسپورتتىق بايلانىستى توقتاتىپ، زاۋىتتاردىڭ جابىلۋىنا الىپ كەلگەن پاندەميا ۇزاق تىزبەكتى جەتكىزۋگە قاتىستى كۇماندى كۇشەيتە ءتۇستى. اسىرەسە، قىتايعا قاتىستى ماسەلەلەردە ءورشىپ جاتقان كۇمان كۇشەيگەندەي. دەگەنمەن قىتاي نە باسقا دا جەتكىزۋشى كەزەكتى كەدەرگىگە تاپ بولىپ نەمەسە باسقا دا تابيعي اپاتتان زارداپ شەكسە قۇرىلىمدارعا باسقا بالاما تابۋ قيىنعا سوقپاق.
ساياساتكەرلەر جەتكىزۋ تىزبەگى پاندەميا جانە اقش-قىتاي اراسىنداعى ۇزاققا سوزىلعان سوعىس سالدارىنان وزگەرەدى دەپ كۇتۋدە. جەتكىزۋ تىزبەكتەرى ەكى ەل اراسىنداعى شيەلەنىس ناتيجەسىندە بۇعان دەيىن دە وزگەرىسكە ۇشىراعان ەدى. كەيبىر كومپانيالار وندىرىستەرىن اقش-قا ارنالعان تاۋارلار تاريفىنەن قاشۋ ماقساتىندا قىتايدان ۆەتنام سياقتى ەلدەرگە اۋىستىردى.
وعان قوسا تەحنولوگيا ءوندىرىسى دە اقش ۇكىمەتىنىڭ «Huawei Technologies» كومپانياسىنا زارار كەلتىرۋ جوسپارىنىڭ نەگىزىنە اينالدى. اقش «Huawei» مەن بەيجىڭنىڭ جوققا شىعارۋىنا قاراماستان كومپانيانى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە تونگەن قاتەر دەپ تانۋدا.
ۇكىمەتتەر ساقتىق كيىمدەرى مەن باسقا دا مەديتسينالىق قۇرالدارمەن قامتاماسىز ەتۋگە تىرىسۋمەن بىرگە جەتكىزۋ تىزبەگىن باقىلاۋدى كۇشەيتتى. «Global Trade Alert» شۆەيتساريالىق ساۋدانى باقىلاۋ توبىنىڭ دەرەگىنە سايكەس، وسى جىلدىڭ باسىنان باستاپ 85 ەل مەديتسينالىق قۇرالدار مەن ءدارى-دارمەكتى باقىلاۋدىڭ 186 جاڭا شاراسىن، ال 27 ەل ازىق-ت ۇلىك ەكسپورتىنا قاتىستى 37 جاڭا شەكتەۋ ەنگىزگەن.
اقش-پەن قاتار بىرنەشە ۇكىمەت العاشقى قاجەتتىلىكتەگى قۇرالداردى وندىرۋگە قادامدار جاساسا، ۇلىبريتانيا مەديتسينا تاۋارلارىنىڭ يمپورتىنا تاۋەلدىلىكتەن قۇتىلۋ جولدارىن قاراستىرۋدا.
ساياساتكەرلەر مەن ترانسۇلتتىق كورپوراتسيالاردىڭ جەتكىزۋشىلەردى ديۆەرسيفيكاتسيالاۋىنا بايلانىستى كەيبىر ەلدەر جاڭا مۇمكىندىكتەردى پايدالانىپ جاتىر. مىسالى، ەۋروپالىق رەكونسترۋكتسيا جانە دامۋ بانكى ەۋروپا وداعىنا مۇشە شىعىس ايماقتاعى مەملەكەتتەرگە وزدەرىن تۇراقتى جابدىقتاۋ بازاسى رەتىندە ۇسىنۋعا كومەكتەسىپ جاتىر.
ەلىمىزدە ءبىر اپتا ىشىندە 3 295 قىلمىس جاسالدى
قوعام • بۇگىن، 12:23
الماتىدا ۋاعىز-ناسيحات جۇمىستارى ونلاين وتەدى
ايماقتار • بۇگىن، 12:05
2021 جىلدىڭ I توقسانىندا قر ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزگى سالالارى تۇراقتى ءوسىم كورسەتتى
ەكونوميكا • بۇگىن، 11:27
Astana IT university: ءبىلىم ساپاسىنان تسيفرلى ترانسفورماتسياعا
ءبىلىم • بۇگىن، 11:25
ا. مامين ۆاكتسينالاۋ كەستەسىنىڭ ورىندالۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىردى
ۇكىمەت • بۇگىن، 11:23
قوستانايعا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ جۇمىس توبى كەلدى
ANTIKOR • بۇگىن، 11:19
قازاقستاندا ەپيدەميالىق احۋال ناشارلادى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 11:18
ءمامس: 2025 جىلعا قاراي قىمبات مەديتسينالىق قىزمەتتەر قارجىلاندىرىلادى
مەديتسينا • بۇگىن، 10:58
مەملەكەت باسشىسىنىڭ اپتالىق جۇمىسىنا بەينە شولۋ
ۆيدەو • بۇگىن، 10:55
بۇگىن - قانىش ساتباەۆتىڭ تۋعانىنا 122 جىل
قوعام • بۇگىن، 10:34
Nur Otan-نىڭ باقىلاۋ كوميتەتى جاڭا قۇراممەن تولىقتى
قوعام • بۇگىن، 10:24
قازاقستاننىڭ 8 ءوڭىرى «قىزىل ايماقتا» تۇر
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 10:07
قاي قالالاردا ۆاكتسينا ساۋدا ورتالىقتارىندا سالىنىپ جاتىر؟
مەديتسينا • بۇگىن، 10:00
شىمكەنتتە اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىسى بالانى قاعىپ كەتتى
ايماقتار • بۇگىن، 09:55
بيىل كۇزگە دەيىن 10 ميلليونعا جۋىق ادام ۆاكتسينا الادى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:50
مۇگەدەكتەر مەن اسىراۋشىسىنان ايىرىلعاندارعا 97 ملرد تەڭگەدەن استام جاردەماقى تولەندى
قوعام • بۇگىن، 09:34
يۋليا پۋتينتسەۆا ۇزدىك تەننيسشىلەر قاتارىنا كىردى
سپورت • بۇگىن، 09:26
12 cاۋىرگە ارنالعان ۆاليۋتا باعامى
قارجى • بۇگىن، 09:25
ەلىمىزدىڭ ءۇش قالاسىندا اۋا ساپاسى ناشارلايدى
اۋا رايى • بۇگىن، 09:20
كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 569 ادامنىڭ جاعدايى اۋىر
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:06
608 ادام كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنان جازىلىپ شىقتى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 08:57
رۋحانيات • بۇگىن، 08:52
رۋحانيات • بۇگىن، 08:50
وقيعا • بۇگىن، 08:48
سانانى وزگەرتۋدىڭ ءتيىمدى تەتىگى
رۋحانيات • بۇگىن، 08:36
الماتىدا ازيا چەمپيوناتى وتەدى
سپورت • بۇگىن، 08:32
تاريحي جەرلەردىڭ تاعىلىمى بولەك
رۋحانيات • بۇگىن، 08:30
دوكتورانتۋراعا ءتۇسۋ ەرەجەلەرىنە وزگەرتۋلەر ەنگىزىلدى
ءبىلىم • بۇگىن، 08:28
تەننيس • بۇگىن، 08:11
اگرارلىق عىلىمسىز العا باسپايمىز
عىلىم • بۇگىن، 08:09
ساتباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ەرتەڭى
عىلىم • بۇگىن، 08:06
فۋتبول • بۇگىن، 08:06
رۋحى بيىك ەل ەشقاشان جەڭىلمەيدى
رۋحانيات • بۇگىن، 08:05
ءاليا وسپانوۆا: قازاق عالىمدارىنا قولداۋ كورسەتەمىز
عىلىم • بۇگىن، 08:04
سپورت • بۇگىن، 08:04
«كەرۋەنساراي» – ەڭ ءىرى تۋريستىك كەشەن
وقيعا • بۇگىن، 08:02
عىلىم • بۇگىن، 08:01
ەل بولىپ جۇمىلماساق، ەڭسەرۋىمىز ەكىتالاي مىندەت
ساياسات • بۇگىن، 07:59
ەتنوساياسي ساۋاتتىلىق اركىمگە قاجەت
ساياسات • بۇگىن، 07:53
حرومتاۋدا ۇيدە جارىلىس بولىپ، 7 ادام زارداپ شەكتى
ايماقتار • كەشە
باتىرمۇرزاەۆ التىن، داۋلەتبەكوۆ قولا الدى
كۇرەس • كەشە
قازاقستان • كەشە
مۋزەي قورى قۇندى كارتينالارمەن تولىقتى
ونەر • كەشە
ۇلتتىق جاڭعىرۋعا جول اشقان باعدارلاما
قازاقستان • كەشە
ايماقتار • كەشە
وزگەلەردى تامسانتساق ونەرمەنەن
ونەر • كەشە
رۋحانيات • كەشە
عىلىم مەن «جاسىل ەكونوميكا» سيمبيوزى
عىلىم • كەشە
عىلىم – قوعامدى دامىتۋدىڭ قاينار كوزى
عىلىم • كەشە
قازاقستان • كەشە
ازاتتىق ءۇشىن كۇرەستىڭ ءبىر ايعاعى
تاريح • كەشە
بەلگىلى ساۋلەتشى باقىتجان اشىرباەۆ دۇنيەدەن ءوتتى
وقيعا • كەشە
ءۇش مىڭ ليتردەن استام كونترافاكتىلىك الكوگول تاركىلەندى
ايماقتار • كەشە
اقتوبەدە كوپقاباتتى تۇرعىن ۇيدەن ءورت شىقتى
وقيعا • كەشە
قۇدالىق وتكىزگەن ماقتاارالدىق جاۋاپقا تارتىلا ما?
ايماقتار • كەشە
اقتوبەدەگى شوشقا فەرماسىنىڭ باسشىسى تەرگەۋگە الىندى
ايماقتار • كەشە
ەلوردا اكىمى ازاماتتاردى قابىلدادى
ەلوردا • كەشە
11 ءساۋىر – بۇكىلالەمدىك پاركينسون دەرتىمەن كۇرەس كۇنى
مەديتسينا • كەشە
وسكەمەندە اۋە قاتىناسى ءبىر ايعا توقتاتىلادى
ايماقتار • كەشە
قاراعاندى وبلىسىندا كانالدا بالىق اۋلاۋعا تىيىم سالىنادى
ايماقتار • كەشە
يۋسۋپ باتىرمۇرزاەۆ وليمپيادا جولداماسىنا يەلىك ەتتى
سپورت • كەشە
ايماقتار • كەشە
ۇقساس جاڭالىقتار