جۋىقتا «اتامەكەن» تەلەارناسىندا «قازاقستانعا قانداي وزگەرىستەر قاجەت؟» دەگەن قىزىقتى تاقىرىپتا ارنا جۇرگىزۋشىسى ەربولات مۇحامەدجان ەكونوميكالىق ساياسات ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى قايىربەك ارىستانبەكوۆپەن جانە ساياساتتانۋشى ساياسات نۇربەكپەن سۇحبات قۇردى. بۇل سۇحبات بىزگە ۇنادى. ءبىراز جايتتار ايتىلدى. سودان تۇيگەنىمىز، ەل ىشىندە قوعامدى دەموكراتيالاندىرۋ باعىتىندا ۇلكەن وزگەرىستەردىڭ قاجەت ەكەندىگى بولدى.
ءبىزدى، اسىرەسە سۇحباتتاسۋ بارىسىندا قوزعالعان مىنا ءبىر ماسەلە ويلاندىرىپ تاستادى. ءسوز اراسىندا ءبىلىمدى دە جىگەرلى ءىنىمىز ساياسات نۇربەك «دامىعان باتىس ەلدەرىنە قاراساڭىز، جەكە ادامنىڭ مۇددەسىن جوعارى قويادى. ءويتكەنى جەكە ادامعا جايلى بولسا، بۇكىل قوعامعا دا جايلى. ال بىزدە ۇلتتىق مۇددە دەگەن بار. ۇلتتىق مۇددە دەيمىز دە كوپ ءىستى تەرىس جاسايمىز. ال ونى جەكە ادامداردان بۇل دۇرىس پا، بۇرىس پا دەپ ەشكىم سۇراپ جاتپايدى» دەگەن وي قوزعادى.
قاراپ وتىرساق، ساياساتتىڭ قوزعاپ تۇرعانى وتە ورىندى ماسەلە. پرولەتاريات ديكتاتۋراسى، ياعني بۇقارا حالىق ۇستەمدىك قۇرۋعا نەگىزدەلگەن كەڭەس وداعىنىڭ وزىندە ءبارىن دە بولاشاق قامىنا، سوتسياليزم مۇراتتارىنا باعىندىرا وتىرىپ، ادامدارعا جايلى قوعام قۇرۋ، ونىڭ ەركىندىگىن قامتاماسىز ەتۋ كوپ ەسكەرىلمەگەن ەدى. اقىرى تۇرمىستا باتىس مەملەكەتتەرىمەن باسەكەگە توتەپ بەرە الماعان كەڭەس وداعى قۇلادى. قاراپايىم حالىقتىڭ ءوزى ونىڭ ارتىقشىلىقتارى مەن كەمشىلىكتەرىن دۇرىستاپ ۇعا الماي قالدى.
مەنىڭ تۇسىنىگىمدە، ۇلتتىق مۇددە دەگەنىمىز بۇل – استانانىڭ سالىنۋى. باسىندا بۇل يدەيانىڭ جەكە ادامعا دا، كوپشىلىككە ۇناي قويماعاندىعى انىق. ويتكەنى ساز بالشىققا باتىپ جاتقان اقمولانىڭ ورنىنا جاڭا استانا سالۋ دەگەنىمىز، بۇل – قيىندىقتارمەن بەتپە-بەت كەلۋ عوي. سوعان قاراماستان جاڭا ەلوردا سالىندى. كوز سۇيسىنەتىن ادەمى قالاعا اينالدى. ەندى ەشكىمگە جامان ەمەس سەكىلدى. ءسويتىپ بۇل يدەيا ۇلتتىق مۇددەنى ويلاۋدىڭ جارقىن كورىنىسىنە اينالىپ وتىر.
ەكىنشىدەن، ەلدىڭ ىشىنە مىڭداعان شاقىرىمدارعا سوزىلعان جاڭا تەمىرجولدار تارتىلۋدا. اۆتوباندار سالىنۋدا. ءبىز ازىرگە ولاردىڭ قىزىعىن ءالى كورە قويماساق تا، وسىلاردىڭ ءبارى سالىنىپ بىتكەندە، بۇكىل ەلىمىزگە دە، جەكە ادامدارعا دا جايلى بولىپ شىقپاي ما؟ وسىلاردى قازىر سالىپ الماي تۇرىپ جايلى تۇرمىسقا قالاي قول جەتكىزبەكپىز؟ ارينە، باتىس ەلدەرىنىڭ ءومىرى جايلى، تۇرمىسى جوعارى. ويتكەنى ولاردا ءبارى سالىنعان. ولار سالاتىن ءۇيىن سالىپ، ءىشىن قاجەتتى جيھازدارمەن تولتىرىپ، ەندى سولاردى تەك جاقسارتا بەرۋ قامىندا جۇرگەن ادامدارعا ۇقسايدى. ال بىزدە ازىرگە بارلىق الاڭ اشىق قوي.
سوندىقتان مەن ءبىزدىڭ ەلىمىزدە جەكە ءمۇددەگە قاراعاندا ۇلتتىق مۇددە ءالى دە بولسا، جوعارى تۇرۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن. بىزدە شەشىلمەگەن ماسەلە ءالى شاشەتەكتەن. ءتىل ماسەلەسىن الايىق، جەر استىندا جاتقان ۇلتتىق بايلىقتى يگەرۋ، ونى حالىق ءۇشىن ىسكە جاراتۋ ماسەلەسىن الايىق، جوعارىدا ايتىلعان جايلىلىقتى قالىپتاستىرۋ ماقساتىنداعى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ينفراقۇرىلىمدار قالىپتاستىرۋ ماسەلەسىن الايىق، قوعامدى دەموكراتيالاندىرۋ باعىتىنداعى ساياسي ينستيتۋتتاردىڭ جانە ولاردىڭ قۇرىلىمدارىنىڭ قالىپتاسۋ ماسەلەسىن الايىق. مىنە، وسىنداي وتە وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءالى تولىق شەشىمىن تاپپاعاندىعىنا قاراماستان، ەلىمىزدە «قازاقستان – قالىپتاسقان مەملەكەت» دەگەن تۇسىنىك ايتىلا باستادى. مەنىڭ ويىمشا، بىزگە بۇلاي دەپ ايتۋعا ءالى ەرتەرەك. ءبىز ءۇش ءجۇز جىل بويى حالىق رەتىندە ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەمىز بويىنشا جۇمىس ىستەي الماي كەلدىك. ويتكەنى امان قالۋ جولىندا ارپالىسقان زامان بولدى، تىزگىنىمىز باسقانىڭ قولىنا ءتيدى. تەك سوڭعى جيىرما بەس جىلدا عانا ۇلتتىق مۇددەمىزگە سايكەس ءبىراز ماسەلەمىزدى شەشتىك.
ەندى ءتىپتى «حالىقتار جاھاندانۋ ىقپالىندا جۇتىلىپ بارا جاتقان كۇردەلى زاماندا ەل مۇددەسىن ەرتەڭ كىم قورعايدى؟» دەگەن سۇراق تاعى دا باس كوتەرىپ تۇر. ويتكەنى ەل ءمۇددەسىن، مەملەكەت تۇتاستىعىن ءبىرىنشى كەزەكتە قورعايتىن، مەملەكەتتىڭ مىزعىماستىعىنىڭ بەرىك كەپىلى سانالاتىن ساياسي كۇش – ورتا تاپ ءالى قالىپتاسىپ، بەل العان جوق. ونى قالىپتاستىرۋىمىزدىڭ ءوزى – ءبىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەمىز بولىپ تابىلادى.
«مىڭ العىس»: قايىرىمدىلىق تەلەمارافونىندا 22 ميلليون تەڭگە جينالدى
قازاقستان • كەشە
بيىل مەديتسينالىق ساقتاندىرۋعا قانشا قارجى بولىنەدى؟
مەديتسينا • كەشە
2020 جىلى ءمامس اياسىندا قانشا كۇردەلى وپەراتسيا جاسالدى؟
مەديتسينا • كەشە
ەلباسى • كەشە
تاريح • كەشە
سپورت • كەشە
باس تەاترداعى بالالار ستۋدياسى
ونەر • كەشە
التىن شىنجىردىڭ سوڭعى شىعىرشىعى...
رۋحانيات • كەشە
قىزىلوردا وبلىسىندا كارانتين شارالارى جەڭىلدەتىلدى
ايماقتار • كەشە
بىلتىر سقو-دا 7 مىڭعا جۋىق نارەستە دۇنيەگە كەلگەن
ايماقتار • كەشە
شىعىس قازاقستاندا جۇما نامازعا جينالۋعا رۇقسات بەرىلدى
ايماقتار • كەشە
قىزىلجاردا اناسى ۇرىپ-سوققان قىز كوز جۇمدى
ايماقتار • كەشە
جالعا العان ءۇيىن توناپ كەتكەن ۇرى ۇستالدى
ايماقتار • كەشە
فرانتسيانىڭ ەكس-پرەزيدەنتى تۇرمەگە توعىتىلدى
الەم • كەشە
بەس وبلىستا اۋا رايىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاريالاندى
اۋا رايى • كەشە
تۇركىستان وبلىسىندا گاز جەلىلەرى جاپپاي تەكسەرىلەدى
ايماقتار • كەشە
تەرگەۋشىلەردىڭ ۇستازى ۇلىقتالدى
ايماقتار • كەشە
الماتىدا ەتنوسارالىق قاتىناستاردى دامىتۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى
ايماقتار • كەشە
الماتىدان قىرعىزستانعا اۋە رەيستەرى قايتا جانداندى
قازاقستان • كەشە
الماتىدا قانشا تۇرعىن ءۇي جىلۋسىز قالدى؟
ايماقتار • كەشە
ارمەنيادان اكەلگەن كولىكتەردى تىركەۋ مەرزىمى ۇزارتىلدى
قازاقستان • كەشە
قىرعىزستاندا پارلامەنت سايلاۋى كۇزدە بولادى
الەم • كەشە
قازاقستاندىق كاسىپكەرلەر ءۇشىن سالىق ەسەپتەۋ جەڭىلدەتىلدى
ەكونوميكا • كەشە
الماتى وبلىسىنىڭ الاكول اۋدانىنا جاڭا اكىم تاعايىندالدى
تاعايىنداۋ • كەشە
الماتىلىق ستۋدەنتتەر العىس ايتۋ كۇنىن اتاپ ءوتتى
قازاقستان • كەشە
ومىربەك جولداسبەكوۆتىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويى تويلاندى
قازاقستان • كەشە
قدكبق دەپوزيتتەردىڭ ساۋىردەگى ەڭ جوعارى مولشەرلەمەلەرىن جاريالادى
ەكونوميكا • كەشە
سىر ەلىنەن 700-گە جۋىق ازامات اسكەرگە بارادى
ايماقتار • كەشە
رەسەي ينۆەستورلارى اتىراۋعا بەت بۇردى
ايماقتار • كەشە
قازاقستاندا مەرزىمدى اسكەري قىزمەتكە شاقىرۋ باستالدى
قوعام • كەشە
اسقار مامين «روسكوسموس» باسشىسىمەن كەزدەستى
ۇكىمەت • كەشە
كوكتەم كەشىكپەي جەتەدى: ناۋرىز ايىنا ارنالعان اۋا رايى بولجامى
اۋا رايى • كەشە
دۋبايدان كەلگەن 4 جولاۋشىدان كوروناۆيرۋس انىقتالدى
قوعام • كەشە
ۇكىمەت • كەشە
الماتىدا ۇلتتار دوستىعان ارقاۋ ەتكەن شارا ءوتتى
ايماقتار • كەشە
قۋاتتى قۇرىلىمنىڭ شۋاقتى مەرەكەسى
قازاقستان • كەشە
اۋليەاتالىقتار العىس ايتۋ كۇنىن اتاپ وتۋدە
ايماقتار • كەشە
ناۋرىز ايىندا اۋا رايى قانداي بولادى؟
اۋا رايى • كەشە
كوپبالالى انا بەلگىسىز كاسىپكەرگە العىس ايتادى
ايماقتار • كەشە
ەرجان باكىرباي ۇلى تالدىقورعاننىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى
تاعايىنداۋ • كەشە
زەينەتاقى اقشاسىن ستوماتولوگيالىق قىزمەتكە پايدالانۋعا بولادى
مەديتسينا • كەشە
الماتىدا پەداگوگتاردىڭ رەسپۋبليكالىق جيىنى ءوتتى
ءبىلىم • كەشە
وڭىرلەردەگى مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ توزىعى جەتكەن
ايماقتار • كەشە
تاراز پوليتسەيلەرى ۇرلىق جاساعان كۇدىكتىنى ۇستادى
ايماقتار • كەشە
شىمكەنتتە العىس ايتۋ كۇنى اتالىپ ءوتتى
ايماقتار • كەشە
كيەۆتە جامبىل جاباەۆتىڭ 175 جىلدىعىنا وراي ءىس-شارا ءوتتى
رۋحانيات • كەشە
ۇقساس جاڭالىقتار